Het Zeeuwse platteland staat voor uitdagingen. Er zijn zorgen over de beschikbaarheid van zoet water, het gebruik van bestrijdingsmiddelen en de vruchtbaarheid van de bodem. De provincie wil kringlopen zoveel mogelijk sluiten om weerslag van landbouw op klimaat en natuur te verminderen. Zeeland moet ook rekening houden met de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme regen en droogte, toenemende verzilting en risico’s op plagen en ziektes.
Vier doelstellingen
Om die vraagstukken het hoofd te bieden, heeft de provincie het Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied 2021-2030 opgesteld. De verbinding tussen landbouw, natuur en landschap staat daarin centraal.
Er wordt gewerkt aan vier, met elkaar verweven, doelstellingen:
- Het bevorderen van de transitie naar een volhoudbare landbouw. Daaronder vallen onder meer experimenteerruimte voor de uitwerking van economische uitdagingen, verdienmodellen, innovatie, samenwerking met de keten, het sluiten van kringlopen, grond en financiering, en voedselveiligheid.
- Het bevorderen van de biodiversiteit. Versterking van de groenblauwe dooradering, natuurherstel in Natura 2000-gebieden en versterking van landschap binnen agrarische gebieden.
- Het realiseren van de klimaatopgave uit het Klimaatakkoord voor landbouw, landgebruik en natuur.
- Samen het verschil maken in het landelijk gebied. In dit kader zet de provincie in op uitvoeringscoalities van samenwerkende partijen.
Eiwitteelt
In de transitie naar een ‘volhoudbare landbouw’ speelt de eiwittransitie een belangrijke rol. De vraag naar plantaardige eiwitten groeit, zowel voor humane als dierlijke consumptie: aan steeds meer voedingsproducten wordt plantaardige proteïne toegevoegd en de veehouderij streeft naar een groter aandeel eiwitten van eigen bodem in voer. Zeeland heeft van oudsher een traditie in de teelt van peulvruchten en kan dus inspelen op die vraag.
Eiwitteelten — zoals erwten, (veld)bonen, luzerne en soja — zijn ook interessant vanuit landbouwkundig oogpunt. Deze teelten brengen rust in de bodem, zorgen voor stikstofbinding en hebben een minimale input van middelen nodig.
Zo draagt de teelt van eiwitten bij aan een duurzamere landbouw, met aandacht voor biodiversiteit en een goed verdienmodel voor de boer.
Protein Delta
Nog tot (minstens) 2030 werkt de provincie aan ‘de doorontwikkeling van regionale eiwitketens en ondersteuning van projecten en initiatieven inzake teelt van vlinderbloemigen’, waaronder peulvruchten.
In lijn daarmee is in 2021 de Protein Delta opgericht, een samenwerking van FoodDelta Zeeland en bedrijven uit de Zeeuwse eiwitketen. Met projecten als Zeeland Bonenland, De Zeeuwse Quinoa-keten, Veldbonen als grondstof en Bonen in de horeca wil de provincie anderen inspireren en bijdragen aan de verandering van het (eiwit)menu van inwoners en toeristen.