‘Wat wij eten en drinken wordt dagelijks bepaald door de (voedsel)keuzes die wij maken. Soms maken we bewuste keuzes, maar in veel gevallen maken we die keuzes ook onbewust,’ weet Frans Schatorjé (EENLokaal), wethouder voor financiën, gezondheid en jeugd in Venlo.
Naast kennis en vaardigheden spelen de fysieke en sociale omgeving van inwoners mee:
We willen in Venlo een omgeving creëren waarbij de gezonde en duurzame keuze de makkelijke, betaalbare, aantrekkelijke en sociaal wenselijke keuze is.
De Venlose Voedselagenda stippelt een integrale benadering uit, ‘waarbij we de hele voedselketen en de voedselomgeving beschouwen,’ om gezond en duurzaam eten de norm te maken.
Het belang van gezonde voeding blijkt uit de cijfers. Meer dan de helft van de jongeren en volwassenen, en 60 procent van de 65-plussers, in Venlo heeft overgewicht. 36 procent van de volwassenen in de stad lijdt onder één of meerdere chronische aandoeningen. Landelijk is dat 30 procent.
Een andere uitdaging die Venlo terecht op het netvlies heeft, is dat de productie van dierlijke eiwitten ook een belangrijke bron van milieuproblemen is, zoals ontbossing en vervuiling.
Vijf pijlers
Venlo wil graag dat inwoners deel uitmaken van ‘vitale gemeenschappen, geworteld in een duurzaam, circulair en toegankelijk voedselsysteem dat welzijn, brede welvaart en gezondheid bevordert, en de veerkracht van haar toekomstige voedselvoorziening waarborgt.’ Die ambitie kent vijf pijlers:
- Venlonaren eten duurzame en lokale voeding.
- Venlo heeft een circulair voedselsysteem.
- In Venlo heeft iedereen toegang tot gezonde voeding.
- Venlonaren leven in een gezonde voedselomgeving.
- Venlonaren hebben kennis van en zijn bewust van gezonde en duurzame voeding.
Met de eerste pijler wil de gemeente inwoners bewust maken van de impact van hun voedselkeuzes op de gemeenschap en het milieu. Doel is Venlonaren vaker te laten kiezen voor duurzaam en lokaal geproduceerd voedsel, met aandacht voor herkomst, productie en keuze. Daarmee daalt de milieubelasting aanzienlijk.
Onder pijler 3, iedereen toegang te geven tot gezonde voeding, ondersteunt de gemeente lokale eetinitiatieven en organisaties zoals de Voedselbank. Daarnaast wordt de vorming van vitale gemeenschappen ondersteunt door het sociale aspect van voeding te benadrukken. Ontmoetingsplaatsen, zoals voedselcoöperaties en kookworkshops, versterken de band tussen producenten en consumenten. Kortere voedselketens verlagen kosten, waardoor gezonde en duurzame voeding breder toegankelijker wordt.
Voedselomgeving
Daarnaast is pijler vier, Venlonaren leven in een gezonde voedselomgeving, erg interessant, omdat deze kansen biedt om de leefomgeving zo in te richten dat gezonde en duurzame voedselkeuzes de meest voor de hand liggende en gemakkelijkste keuzes worden.
Een belangrijk aspect van deze pijler is het verminderen van de blootstelling aan fastfoodketens en het verbieden van reclame voor ongezonde voeding. Venlo kan in dit opzicht leren van andere gemeenten die reclame voor bijvoorbeeld vlees, vis en zuivel waren.
Eetbaar groen
Venlo zet ook in op eetbaar groen in de openbare ruimte. Dat zijn voorbeeld openbare fruitbomen en groentetuinen. Inwoners krijgen zo direct toegang to verse producten. Het versterkt de band met de natuur. En voedselverspilling neemt af.
De vijfde pijler richt zich op bewustwording en kennis over gezonde en duurzame voeding. Hierbij denkt de gemeente aan educatie over voeding en de impact van ons voedsel op gezondheid en milieu. Er komen bewustmakingscampagnes, educatieve programma’s en workshops. De focus ligt op gezonde voeding, voedselverspilling en duurzaamheid. Daarbij wordt aandacht besteed aan de samenhang tussen voedselkeuzes, menselijke gezondheid en milieu.